“`html

Ukrayna ve Rusya Heyetleri, İstanbul’da İlk Yüz Yüze Görüşmeyi Gerçekleştirdi

Ukrayna ve Rusya delegeleri, 2022’de patlak veren savaşın sona ermesi amacıyla İstanbul’da, üç yıl aradan sonra ilk kez doğrudan görüşmeler gerçekleştirdi. Dün sabah, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Türk diplomatların yanı sıra ABD’li yetkililerin de katıldığı bir dizi toplantının ardından Dolmabahçe’de taraflar yüz yüze geldi. Tüm dünya, Ukrayna’daki ateşkes talepleri yükselirken, her iki tarafın da biner esir takasında mutabakat sağladığı bilgisi alındı.

Rusya: ‘Görüşmeden Olumlu İzlenimler Aldık’

Rusya Devlet Başkanı Danışmanı Vladimir Medinski, “Ukrayna ile yapılan doğrudan müzakerelerin sona erdiğini, bu süreçten memnun kaldığımızı belirtmek istiyoruz. Müzakereleri sürdürmeye hazırız” açıklamasında bulundu. Medinski, iki taraf arasında biner savaş esirinin takasında anlaşmaya varıldığını ve Ukrayna’nın liderleri arasında doğrudan bir görüşme talep ettiğini ifade etti. “Her iki taraf da gelecekte olası bir ateşkese dair vizyonlarını sunma konusunda uzlaştı,” dedi. Bu takas, savaş süresince gerçekleştirilecek en büyük değişim olacak. Ukrayna heyetine öncülük eden Savunma Bakanı Rüstem Umerov, Zelenski ve Putin arasında bir görüşme yapılması üzerinde çalışmaların devam ettiğini aktardı ve ayrıntıların yakında paylaşılacağını belirtti.

İstanbul’daki Diplomasi Faaliyeti

Doğrudan müzakerelerin adresi İstanbul, ilk kez geçen hafta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından belirtildi. Ancak Putin’in toplantıya katılmama kararı, Ukrayna lideri Volodimir Zelenski’yi Moskova’yı “ciddiyetsiz” bulmaya yönlendirdi. Ankara’da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşmenin ardından, Ukrayna heyeti İstanbul’a yöneldi. Bu durum, yoğun bir diplomasi trafiği başlattı ve Dolmabahçe’deki Cumhurbaşkanlığı Çalışma Ofisi’nin kapıları ardına kadar açıldı. Öncelikle Türkiye, ABD ve Ukrayna’nın bir araya geldiği üçlü görüşme gerçekleştirildi. Türk ve Amerikalı yetkililer, Ukrayna tarafının kaygılarını dinledi. ABD Dışişleri Siyasi Planlama Dairesi Başkanı Michael Anton, Rusya heyeti başkanı Vladimir Medinski ile bir araya gelerek önemli konuları ele aldı.

Sıcak Görüşmeler ve Tercüman Kullanımı

Dışişleri Bakanı Fidan ve MİT Başkanı İbrahim Kalın da, Türkiye-Rusya-Ukrayna doğrudan müzake masasında yer aldı. Fidan’ın açılış konuşmasının ardından başlayan toplantı, yaklaşık bir buçuk saat sürdü. Her ne kadar Rus heyeti Rusça konuşsa da, Ukraynalıların tercüman kullanmayı tercih ettikleri bildirildi.

Bölgesel Askeri Çekilmeler Üzerine

Yapılan görüşmeler sırasında, Rus heyetinin Moskova’nın 2022’de gerçekleştirdiği referandum ile ilhak ettiği Zaporojye, Herson, Lugansk ve Donetsk bölgelerinden tüm Ukrayna askerlerinin çekilmesi ve ardından kalıcı bir ateşkes sağlanması konusunu masaya getirdiği ifade edildi. Ukrayna heyetinin gündeminde ise iki ana madde bulunmaktaydı. Birincisi, Moskova’nın 30 günlük ateşkesi kabul etmesiydi; ikincisi ise, gerçekleşmeyen Zelenski-Putin zirvesi için Rus heyetinden bir tarih belirlemesiydi. Avrupa Siyasi Topluluğu’nun toplantısında Tiran’da bulunan Zelenski, “Birincil önceliğimiz kesin, koşulsuz ve samimi bir ateşkes” dedi. “Müzakere sürecinde, minimum güven tesis etmek önemlidir” ifadesinde bulunan Zelenski, bunun savaş esirlerinin serbest bırakılması ve kaçırılan çocukların geri verilmesi ile mümkün olabileceğini belirtti.

Kremlin ile Süreklek İletişim

Rus tarafı, müzakerelerin Mart 2022’de kaldığı yerden devam etmesini talep ederken, Kremlin’in Dolmabahçe’deki heyetle sürekli irtibat halinde olduğunu aktardı. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, “Heyetle sürekli iletişim içerisindeyiz. Soru oluşursa, Moskova ile en kısa sürede görüşerek yanıt verebilirler” dedi.

Türkiye’nin Rolü ve Açıklamalar

Türkiye’nin katkı sağladığı bu doğrudan görüşmeler, Dolmabahçe’deki Cumhurbaşkanlığı Çalışma Ofisi’nde gerçekleşti. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, görüşmelerin açılışında çok önemli mesajlar verdi. “Yıkımı değil barışı seçin” çağrısı yapan Fidan, sürecin barışa yönelik olduğunu vurguladı. “Gelinen noktada iki farklı yol mevcut. Bir yol barışa götürecek bir süreci başlatacak, diğeriyse daha fazla yıkıma sebep olacak. Taraflar, hangi yolu seçeceklerine kendi iradeleri ile karar verecekler” şeklinde konuştu.

Avrupa ve ABD’den Gelen Tepkiler

Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, Avrupa liderlerinin Rusya’nın ateşkes görüşmelerindeki durumu konusunda ABD Başkanı Donald Trump ile hemfikir olduğunu ve ortak bir yanıt hazırladıklarını belirtti. Starmer, Avrupa Siyasi Topluluğu toplantısı çerçevesinde Zelenski ile görüşerek, Rusya’nın tutumunun kabul edilemez olduğunu ifade etti.

Sonuç

Umarız bu görüşmeler, tarafların bir araya gelerek kalıcı bir barış sağlama yolunda önemli bir adım atmasına vesile olur. Türkiye, bu müzakerelerde arabulucu rolünü benimseyerek, Rusya ve Ukrayna arasındaki diyalogun sürdürülmesi için çaba sarf edecektir.

“`